PERSBERICHT: Bajesdorp breekt uit gevangen woningmarkt
Nieuwe mijlpaal voor sociale pioniers op Amsterdamse woningmarkt
Bajesdorp lanceert campagne voor solidaire nieuwbouw
Op 12 mei vindt het lanceringsevenement van ‘De Vrijkoop van Bajesdorp’ plaats. Met deze campagne start de gemeenschap van woonactivisten de collectieve financiering van een mijlpaal in de Amsterdamse sociale woningbouw. Want op de plek waar deze krakersgemeenschap al tientallen jaar actief is, bouwen zij de eerste nieuwgebouwde en permanente woon-werkbroedplaats in collectief en ongedeeld eigendom. Met wethouder Van Doorninck (Grondzaken en Ruimtelijke Ordening) en directeur Peter Heuvelink namens de ontwikkelaar van de hele wijk Bajeskwartier, wordt tijdens dit evenement stilgestaan bij de overeenkomst tussen de drie partijen die deze woon-werkbroedplaats mogelijk maakt. Zij leggen ook alvast de eerste symbolische ‘baksteen,’ in een constructie die onderdeel gaat worden van het nieuwe gebouw.
Deze eerste bouwstenen zijn gemaakt van de houten balken uit de voormalige cipierswoningen, waar de gemeenschap sinds 2003 actief was. De huizen zijn inmiddels gesloopt, maar bruikbare materialen zijn door de activisten geoogst om te hergebruiken in het nieuwe pand. Dit laat de ambitie zien om zo duurzaam mogelijk te bouwen. ‘Duurzaam’ betekent hier energieneutraal en zo circulair mogelijk, en ook dat de betaalbaarheid voor altijd geborgd is: door het ongedeeld eigendom wordt het pand vrij gekocht van de zogenaamd ‘vrije markt’. Winst halen uit de waardestijging is dus niet mogelijk.
Bajesdorp is van mening dat daarmee een alternatief ontstaat voor het failliete stelsel waarin de schaarse ruimte in Amsterdam nu verdeeld wordt. In dit achterhaalde systeem worden mensen afhankelijk gemaakt van absurde wachtlijsten. Kunstenaars kunnen alleen tijdelijke werkruimte krijgen waarmee ze medeplichtig worden gemaakt aan het zogenaamd opwaarderen van verwaarloosde wijken. Sociale en culturele netwerken worden verscheurd; de financiële tweedeling is steeds schrijnender; en de sfeer van de stad wordt uniform en saai. Dit is de gentrificatie waar Bajesdorp tegen strijdt.
In het nieuwe gebouw komen 11 woningen, 80% sociale huur en 20% middenhuur. Er komen 9 betaalbare werkplaatsen en ateliers en op de begane grond komen publieke functies, zoals een theater en een kunstcafé. De nieuwbouw wordt over een periode van 30 jaar betaald door de huurders zelf en met hulp van een subsidie van Bureau Broedplaatsen. Omdat de bouw natuurlijk nu betaald moet worden in plaats van over 30 jaar, vindt de financiering plaats door een hypotheek van de sociaal-ecologische en coöperatieve GLS Bank, door een renteloze lening van de initiatiefnemers, en door het verkopen van obligaties. De obligaties zijn leningen die ook particulieren kunnen doen, en waarvoor ze ook rente ontvangen. Het ‘investeren in idealen’ wordt daardoor voor grote en kleine spaarders mogelijk. Daardoor maakt Bajesdorp zich niet alleen sociaal en cultureel maar ook financieel onderdeel van een maatschappelijke beweging die met concrete alternatieven bouwt aan een meer gelijkwaardige stad.